In de film Oppenheimer over de Amerikaans natuurkundige, die de atoombom uitvond, refereert hij aan een vers uit de Bhagavad Gita. Lees meer!
Wie was Oppenheimer?
J. Robbert Oppenheimer was een Amerikaanse natuurkundige, die verantwoordelijk was voor het Manhattanproject. Met dit project ontwikkelden ze de eerste atoombommen, waarmee tijdens de Tweede Wereldoorlog de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki getroffen werden. Honderdduizenden mensen kwamen om.
Oppenheimer was gefascineerd door het hindoeïsme en bestudeerde de heilige geschriften en de taal Sanskriet. Hij bewaarde de Bhagavad Gita dicht bij zijn bureau.
Oppenheimer verwijst naar de Bhagavad Gita
Na de uitvinding van de atoombom vergeleek Oppenheimer de situatie in de wereld met die tijdens de Mahabharata. Waar Krishna zijn Goddelijke kracht aan Arjuna vertelde en laat zien zoals uitgelegd in de Bhagavad Gita (Hoofdstuk 11).
De vers die in de film voorkomt, en die Oppenheimer in het interview benoemde, gaat als volgt:
कालोऽस्मि लोकक्षयकृत्प्रवृद्धो लोकान्समाहर्तुमिह प्रवृत्त: | ऋतेऽपि त्वां न भविष्यन्ति सर्वे येऽवस्थिता: प्रत्यनीकेषु योधा: || Kalo Smi Loka-Kshaya-Krit Pravriddho Lokan Samahartum Iha Pravrittah Rite Pi Tvam Na Bhavishyanti Sarve Ye Vasthitah Pratyanikeshu Yodhah Krishna zei: Ik ben de machtig Tijd, de bron van vernietiging die tevoorschijn komt om de werelden te vernietigen. Zelfs zonder jullie deelname zullen de krijgers die in het vijandige leger zijn opgesteld, ophouden te bestaan. Hoofdstuk 11 Vers 32
De quote van Krishna
Toen Arjuna het slagveld van Kurukshetra zag, zonk de moed in zijn schoenen. Hij dacht dat het beter was om niet te vechten. Krishna gaf als antwoord dat zelfs al zou Arjuna niet vechten, iedereen dan alsnog zou worden vernietigd, omdat dat zijn plan was.
De dood was onafwendbaar, zelfs al zou hij niet vechten. De tijd verwoest alles, en alle manifestaties worden door het Goddelijke vernietigd.
Na alles wat er al had heeft afgespeeld, was het gevolg dat deze strijd zou gaan plaatsvinden om opnieuw het recht te laten zegevieren. De strijd was onontkoombaar en de dood voor velen daarmee ook.
De quote van Oppenheimer
In een NBC-interview na de bombardementen herinnerde hij zich wat hij voelde op de dag van de test:
"Ik herinnerde me de regel uit het hindoegeschrift, de Bhagavad Gita. Vishnu probeert prins Arjuna ervan te overtuigen dat hij zijn plicht moet doen en om indruk op hem te maken, neemt hij zijn meerarmige gedaante aan en zegt: 'Nu ben ik de Dood geworden, de vernietiger van werelden.'”
Het lijkt erop dat Oppenheimer zich vergelijkt met Arjuna. Iemand die zijn verantwoordelijkheden zal moeten uitvoeren met grote gevolgen voor de mensheid. Hij houdt vast aan het geloof dat God's wil erachter zit en daarmee de gevolgen onontkoombaar zijn.
Nolan's artistieke ingeving of belediging?
Naast het waargebeurde onderdeel is in de film een fictieve scène opgenomen waarin Oppenheimer (Cilian Murhpy) seks heeft met zijn geliefde Tatlock (Florence Pugh). Voor de seks scène komt de Bhagavad Gita ter sprake en Tatlock vraagt Oppenheimer om tijdens de seks de verzen uit de Bhagavad Gita te reciteren. Het doet vermoeden dat regisseur Christopher Nolan met de scène op artistieke wijze het belang van deze vers uit de Bhagavad Gita in Oppenheimer's leven wilde laten zien, zowel bij zijn rol in het uitvinden van de atoombom als zijn rol in de depressie van Tatlock dat leidde tot haar zelfmoord. Deze seks scène waarbij de Bhagavad Gita ingezet wordt, brengt verontwaardiging en boosheid bij vele hindoes wereldwijd. Vanuit de hindoe filosofie is het onrespectvol om op deze wijze een heilig geschrift te gebruiken in deze scène. Culturele verschillen kunnen ervoor zorgen dat normen en waarden omtrent het gebruik van heilige geschriften anders ervaren worden. Om effectief wederzijds begrip te bereiken in plaats van weerstand, helpt het om de verschillen op respectvolle wijze duidelijk te maken.