In het vorige artikel beschreven we de bijzonderheid van MahaShivratri. We gaan nu verder in op de manier waarop je deze dag spiritueel kunt vieren. We beschrijven een stappenplan voor jouw Shiva Puja en Abhishek. Ten slot geven we weer wat de geschriften afraden.
Shivaratri spiritueel vieren
Sommige toegewijden hanteren een strikt vastendieet op deze dag en blijven de hele nacht wakker. Bij het vasten tijdens MahaShivratriwordt aangenomen dat het lichaam van de toegewijde naar goddelijkheid verschuift. Vasten ontgift het lichaam en zuivert de geest en is biedt daarmee de perfecte uitgangssituatie voor een diepe meditatie zonder afleiding. De volgende voornemens kunnen de kracht van de gebeden versterken:
Voor zonsopgang een bad nemen en schone kleren dragen.
Het aanbrengen van heilige as (vibhuti) en het dragen van een Rudraksha Mala.
Als het strikte vasten niet lukt, kun je kiezen voor een fruitdieet en veel water drinken. Als dat te moeilijk is, kun je een middagmaaltijd consumeren die bestaat uit niet-granen, zoals gekookte aardappelen zonder ui, knoflook, gember of kurkuma.
De hele nacht doorbrengen door Shiva puja te doen, mantra's te reciteren of te luisteren naar verhalen over Shiva.
Als je een Shivalinga thuis hebt, kun je een Shiva Abhishek uitvoeren en deze de hele nacht af en toe met water baden.
Shiva Puja aan de hand van Shiva Abhishek
Naast het reciteren van mantra’s en andere vereringen, is een puja de meest gebruikelijke manier om Shiva te vereren. Meestal wordt niet alleen de Shiva murti (beeld) aanbeden, maar juist ook de Shivalinga (Linga=symbool). Voor een Shiva Abhishek wordt er onder andere water, melk en bloemen geofferd aan de Shivalinga. De gebruikelijke onderdelen die geschonken worden over de Shivalinga (op volgorde van offeren) zijn:
water (met een paar druppels Ganges water),
melk
yoghurt
ghee
honing
suiker
Panchamrit *
sandelhout poeder
rijstkorrels
bloemen
*Panchamrit is een mengsel van melk, yoghurt, suiker, honing en ghee. Panchamrit (Pancha = vijf, Amrit = nectar) bevat normaliter ook een tulsiblad. Maar in de aanbidding van Shiva wordt geen tulsi gebruikt. Zie hier een video hoe je eenvoudig Panchamrit kunt bereiden, link. Je bent uiteraard niet verplicht om elk onderdeel in jouw Abhishek op te nemen. Puja gaat gepaard met Bhakti (liefde) en daarom is het belangrijk om de rituelen met liefde uit te voeren. Hieronder een stappenplan voor een Shiva Abhishek, ook wel Rudra Abhishek genoemd:
Zet de Shivalinga in een platte schaal, zodat alles daarin opgevangen wordt.
Vouw je handen voor je borst en aanbid Shiva in de vorm van de Shivalinga en verzoek hem aanwezig te zijn bij jouw puja
Sprenkel water voor de Shivalinga om hem met jouw liefde te verwelkomen
Offer een bloem waarmee je jouw waardering voor hem laat blijken en je symbolisch jezelf overgeeft aan hem
Offer achtereenvolgend de Abhishek onderdelen met telkens water tussendoor. Probeer tijdens de Abhishek de mantra AUM NAMAHA SHIVAYA te reciteren, zolang je de onderdelen schenkt over de Shivalinga.
Offer bladeren van de slijmappel plant (engels: bilva plant, hindi: baelpatra)
Circuleer 3x een wierook
Circuleer 3x een diya (lampje)
Offer fruit of ander prashad (gebruikelijk: Makhana Kheer of Pandjierie)
Offer water na het geofferde prashad
Zing of beluister de Lingashtakam (lyrics en betekenis)
Sluit af met de Shiva aarti en circuleer de diya
Bedank hem en verzoek hem het gebed af te ronden.
लिङ्गाष्टकमिदं पुण्यं यः पठेत् शिवसन्निधौ । शिवलोकमवाप्नोति शिवेन सह मोदते ॥ Linggaassttakam-Idam Punnyam Yah Patthet Shiva-Sannidhau Shivalokam-Avaapnoti Shivena Saha Modate Degene die deze Lingasthakam bij een Shivalinga reciteert, zal de verblijfplaats van Shiva bereiken en genieten van zijn gelukzaligheid. Lingashtakam, vers 9
Wil je een volledige Abhishek puja doen met mantra’s erbij, bekijk dan deze link.
Een laatste kantekening bij het verrichten van puja: Tegenwoordig worden dierlijke producten (bijv melk, ghee en honing) op een niet-diervriendelijke manier geproduceerd. Wees je ervan bewust en gebruik het met mate dan wel zo min mogelijk om op een juiste manier jouw puja te doen.
SOHAM heeft ook een leuke en leerzame video met uitleg over Shivratri en de Shiva Abhishek gegeven:
De geschriften over de Shiva puja en af te raden onderdelen
We benoemden net al dat een tulsi blad niet gegeven wordt aan Shiva. Deze redenen komen terug in diverse verhalen uit de Puranas en ander geschriften. Het is goed om bekend te zijn hiermee en daardoor op zo’n goed mogelijke manier je puja te doen. Hieronder een lijstje met bekende producten die niet geofferd worden aan Shiva of de Shivalinga:
Hardi (kurkuma): Hiervan wordt gezegd dat het gebruikt wordt voor het creëren van schoonheid en wordt gezien als een vrouwelijke essentie. Sinds Shiva een yogi is, is het ongebruikelijk dit te offeren.
Ketaki bloemen: Hiervan wordt geschreven dat deze bloem het opnam voor Brahma en daarom loog tegen Shiva, waardoor Shiva deze bloem vervloekte.
Champa bloemen: Deze bloemen zijn ook vervloekt om te offeren voor Shiva op basis van een verhaal waarin de Champa boom loog tegen Narad Muni
Tulsi: In het verhaal over Vrinda en Jalandhar komt naar voren dat Vrinda een vloek uitsprak tegen Shiva dat hij niet vereerd zou worden met Tulsi bladeren.
Bekijk ook dit filmpje met een uitgebreidere uitleg waarom deze onderdelen afgeraden worden. Er worden vaker producten aangehaald die wel of niet bij een goddelijke gedaante geofferd kunnen worden. Alleen door het verrijken van je kennis, kun je een goede overweging maken op welke manier jij jouw puja het beste kunt doen. Bekijk ook dit filmpje voor meer informatie over Shiva, Shivalinga en de wetenschap vanuit de Shiva Purana over Shiva en de Shivalinga:
Ben je goed voorbereid voor Maha Shivratri? Op Maha Shivratri publiceren we een artikel over hoe Shri Rama en Ravana beiden Shiva aanbidden en over de betekenis van Shiva en Shivratri. Tot slot delen we handige links naar mantra’s playlist met bhajans en meer!