Navratri is een negendaagse feest ter ere van de vrouwelijke energie (Shakti). Elke avond staat een van de negen vormen van Durga Mata centraal. Zij vernietigt demonen (het kwaad) en is de beschermende moeder van ons allen. Over de hele wereld wordt zij tezamen met al haar manifestaties vereerd en wordt er Durga Puja verricht.
In dit artikel bespreken we vanuit verschillende perspectieven waarom we Navratri vieren en hoe Durga Mata ontstaan is. Tevens lichten we de verschillende heilige geschriften toe. Daarnaast beschrijven we hoe je thuis zelf een Durga Puja kunt doen. Tot slot delen we links, video’s en meer om jouw Navratri te vieren. Shubh Navratri!
Negen nachten
Navratri wordt twee keer per jaar groots gevierd over de hele wereld, met name door de Shaktisme-stroming, waarbij Mata Durga centraal staat. Echter is het officieel vier keer per jaar navratri, namelijk: Chaitra Navratri (tijdens de lente), Sharad Navaratri (tijdens de herfst), Magha Gupt Navratri (tijdens de winter) en Asadha Gupt Navaratri (tijdens de zomer). Nav (= negen) Ratri (=nachten) betekent negen nachten. Elke dag wordt één van de negen bijzondere vormen (manifestaties) van ParaShakti (Goddelijke energie) vereerd. Deze verering wordt zowel in India en als buiten India door diverse stromingen van het hindoeïsme op verschillende manieren gedaan en is gebaseerd op rituelen en eeuwenoude tradities.
De nacht (Ratri) is het moment dat men naar binnen keert, rust en hersteld. Vanuit de gedachte op basis van de gunas en yoga wordt de vrouwelijke energie verdeeld over de trigunas: Sattva guna, Rajas gunas en Tamas gunas. Beginnend bij Durga Mata (in de vorm van Kali) die ons helpt met het vernietigen van negativiteit (tamas) om daarna onze spirituele reis te beginnen. Lakshmi Mata brengt ons deugden en waarden (rajas) om onszelf goed te onderhouden en gereed te maken voor de spirituele groei. En Saraswati Mata brengt ons de kennis en wijsheid (sattva) waarmee we onze verlossing kunnen bereiken.
De negen nachten van navratri worden ook vergeleken met de 9 maanden zwangerschap waarin een kind in de baarmoeder verblijft De zwangerschap is een belangrijke tijd voor het kind en ook de moeder om te rusten, zodat de energie groeit. Na 9 maanden is het energieniveau zo dat het kind de kracht heeft om geboren te worden. Navratri is op een vergelijkbare manier de periode om vanuit de rust en de krachtige Goddelijke energie een bijzondere prestatie neer te zetten. De tiende dag is het Vijaydashmi. Dat is de dag waarop Shri Rama na het verrichten van een Durga puja de zegen (kripa) van Durga Mata kreeg en na dagen van oorlog eindelijk de demonenkoning Ravana versloeg.
Durga Mata in de geschriften
Het hindoeïsme erkent dat de vrouwelijke Goddelijke energie net zo belangrijk is als de mannelijke Goddelijke energie. In de teksten uit de Rigveda (– Devi Sukta, Rigveda 10.125.3 – 10.125.8,) wordt Devi (Godin) omschreven als de kracht (shakti) achter al het leven, de creatie en zelfs de kracht van Shiva. Mooie symboliek is dat de ‘i’ in Shiva (शिव ) voor de shakti staat, zonder shakti is het shav (शव, levenloos). Zonder haar kracht beweegt er niets. Durga betekent vrij vertaald onoverwinnelijk, het stamt af van de stamwoorden dur (moeilijk) en gam (passeren, doorheen gaan). Zij kan jou helpen bij het overwinnen van de moeilijkste problemen.
Het belangrijkste verhaal over Durga Mata staat in de Markandeya Purana en de DeviBhagavata Purana. Onderdeel van de Markandeya Purana is de bekende Devi Mahatmya, ook bekend als de Durga Saptashati (दुर्गासप्तशती) en de Candi Paath (चण्डीपाठः). Hiernaast bestaan er nog andere teksten zoals de Kali Purana en 8 kleine Shakti Upanisads (waaronder de Devi Upanisad).
In de Devi Mahatmya (700 verzen) wordt uitgelegd hoe Durga Mata ontstaat uit de krachten van diverse devi’s en devta’s en daardoor een megasterke energie vormt. Zij vernietigde demoon Mahishasur, na negen dagen oorlog. (Uitleg van dit verhaal door Sri Sri Ravi Sankar: Navratri Special: The Story Of Goddess Durga & Mahishasura | Gurudev Sri Sri Ravi Shankar) en door Swami Purnachaitanya The Significance of Navratri | By Swami Purnachaitanya).
De eerste sloka (vers) uit de Devi Mahatmya is ook een bekende mantra:
ॐ सर्व मङ्गल माङ्गल्ये शिवे सर्वार्थ साधिके। शरण्ये त्र्यम्बके गौरी नारायणि नमोऽस्तु ते॥ AUM Sarva Mangala Mangalye Sive Sarvartha Sadhike Saranye Trayambike Gauri Narayani Namostute Degene die eenieder voorspoed schenkt, gemalin van Bhagwan Shiva, degene die alle wensen van een ieder laat uitkomen, beschermer van de drie werelden, Gauri, Narayani (Mata Durga) ik groet u.
Waardevolle spirituele groei
Navratri is een bijzondere periode. Juist tijdens deze negen avonden met de focus op de krachten van de negen Devi's (zie links met uitleg onderaan) zorgt voor bezinning en zelfreflectie. Op verschillende manieren kan je spiritueel groeien en jouw lichaam en geest bevorderen tijdens Navratri. Door bewuste voeding kun je jouw lichaam en geest reinigen. Dat kan bijvoorbeeld bestaan uit een dieet zonder vlees of vis,, maar ook het weglaten van smaakversterkers zoals knoflook en ui. Licht verteerbaar voedsel zoals fruit en groente helpen bij het reinigen. Sommige mensen vasten volledig of nemen maar 1 of 2 lichte maaltijden per dag in combinatie met water. Andere manieren om bewust jouw spirituele energie te versterken, is om minder te praten en meer in stilte te zijn. Men kan ook aandacht geven aan het op doen van kennis door het lezen van heilige geschriften. Het beluisteren van bhajans of andere devotionele liederen ter ere van god, kunnen jouw bhakti vergroten. Al deze manieren vergroten jouw spirituele energie, waardoor je lichaam en geest in balans komen en jij succesvoller kunt worden in het leven.
Mijn Puja tijdens Navratri
Wat kun je zelf doen tijdens Navratri? Niet iedereen is ervaren in het zelfstandig verrichten van een puja. Daarom reiken we jou een eenvoudige manier aan waardoor je zelf een puja kunt doen. Er zijn natuurlijk meer rituelen met bijbehorende mantra’s en verschillende manieren waarop een puja gedaan kan worden. Door middel van een puja aanbid je God en kan je in devotionele, spirituele en positieve toestand verkeren. Naast het verrichten van de rituelen bij een puja, kun je ook bhajans (lofzang) zingen, beluisteren of reciteren van de Devi Mahatmya, de Durga Chalisa of andere bepaalde mantra’s in meditatie vorm.
Vouw je handen voor je borst en aanbid Durga Mata in de vorm van een murti en verzoek haar aanwezig te zijn bij jouw puja
Sprenkel water over haar voeten om haar met jouw liefde te verwelkomen
Offer een bloem waarmee je jouw waardering voor haar laat blijken en symbolisch jezelf overgeeft aan haar
Circuleer 3x een wierook om haar
Circuleer 3x een diya (lampje) om haar
Offer fruit of ander persad (voorkeur is lapsi roti)
Offer water na het geofferde persad
Sluit af met de Durga aarti en circuleer de diya
Bedank haar en verzoek haar het gebed af te ronden.
Voor een uitgebreide puja zie link.
Elke nacht staat een van de negen manifestaties van Durga Mata centraal. Hieronder hebben we kennis en mantra's over elk van deze Devis opgenomen:
1. Shailputri
4. Kushmanda
5. Skandamata
6. Katyayani
7. Kalaratri
8. Mahagauri
9. Siddhidatri
Soms duurt Navratri niet 9 nachten maar 7 of 8 nachten, waarom?
De Tithis (= dagen in de hindu astrologie gebaseerd op de maan en jouw locatie) lopen niet gelijk aan onze 24 uurs dagen, waardoor een tithi (“dag”) dus langer of korter kan duren. Het verloop van de 8e en 9e tithis is op basis van onze locatie verspreid over 1 dag in plaats van 2 dagen. Zondag is het Durga Ashtami als zowel Maha Navmi. Maandag vieren we Vijaydashmi (Dashmi = 10e). De dagen dat Navratri en de negen Devis gevierd worden kunnen verschillen per mandir en Hindoe kalender in Nederland. Wij volgen de data van Navratri zoals aangeven worden via de website DrikPanchang.
Jai Durga Mata!