In het hindoeïsme komt op verschillende manieren naar voren dat Shri Ganesh als eerste wordt aanbeden. Of het nu voor een puja is, of voor het starten van een nieuwe opdracht, het is eigenlijk voor elk nieuw begin. Deze week zijn wij gestart met dit hindoe platform en luiden het nieuwe begin in met onze dankbaarheid richting Shri Ganesh. Met deze gedachte delen we dit artikel met jullie. Het antwoord op zo’n vraag kan op verschillende manieren beantwoord worden. Dit kan aan de hand van een typisch verhaal uit een Purana (mythologisch en in dit geval de Shiv Purana), aan de hand van de krachten van Shri Ganesh, en aan de hand van de chakra's. वक्रतुण्ड महाकाय सूर्यकोटि समप्रभ | निर्विघ्नं कुरु मे देव सर्वकार्येषु सर्वदा || Vakra-Tunndda Maha-Kaaya Suurya-Kotti Samaprabha | Nirvighnam Kuru Me Deva Sarva-Kaaryessu Sarvadaa || Ik groet (Shri Ganesh) degene met de gekrulde slurf en een groot lichaam, die schittert als miljoenen zonnen, Oh heer, alstublieft maak mijn weg vrij van obstakels en zegen mij altijd in mijn werk. Mythologische betekenis In de Shiv Purana wordt verteld dat Parvati met haar goddelijke krachten een zoon creëerde en hem Vinayak noemde. Zij instrueerde hem de wacht te houden en niemand het huis binnen te laten. Shiva werd door Vinayak tegengehouden, waarna Shiva hem onthoofde. Parvati was zeer ongelukkig toen ze dit zag, waarna Shiva aan zijn onderdanen de opdracht gaf om een bijpassende hoofd te vinden. Een olifantenhoofd werd op goddelijke wijze geplaatst op het lichaam en de jongen kreeg de bijnaam: Gajaanan (hij met de olifantenhoofd). Vervolgens (in de Shiva Mahapurana Rudra Samhita, hoofdstuk 18) wordt geschreven dat Parvati hem als haar zoon lief had en hem daarom zegende om altijd als eerst aanbeden te worden. Diezelfde zegen kreeg hij ook van Brahma, Vishnu en Shiva met zijn nieuwe naam Ganesh (leider van de groep). Sterker nog, in de Shiva Purana zegt Brahma dat indien men niet Ganesh als eerste aanbidt, maar wel de overige goddelijke vormen, dat deze aanbidding zinloos zal zijn. Krachten van Shri Ganesh Shri Ganesh staat bekend om zijn krachten in het verwijderen van obstakels (Vighnaharta). Omdat hij obstakels verwijdert, wordt hij bij elk nieuw begin aanbeden. Dit zien we terug in Puja's en Sanskars, bij heilige boeken zoals de Ramayana, etc. In de praktijk zijn er verschillende momenten, voornamelijk in India, dat men Shri Ganesh aanbidt, waar in een ieder zijn eigen keuze maakt: het openen van een nieuwe zaak, het starten van een nieuwe (auto)rit, het beginnen van de opname van een nieuwe (Bollywood) film. Maar goed, het gaat om het verwijderen van obstakels, zodat je succesvol zult zijn in het afronden van je taken! Daarnaast staat hij symbool voor de intelligentie en wijsdom (Buddhipriya, wat omschreven kan worden als iemand met een goed stel hersenen). Ganesh & Yoga Yoga gaat niet alleen om bewegen en sport, maar vooral ook het openen van je chakra's. Er zijn zeven chakra's in ons lichaam die elk op een bepaalde plek in ons lichaam een energie centra zijn. De laagste van deze is de Muladhara Chakra en de hoogste is de Sahasrara Chakra. Er is een continue golf van energie (Kundalini energie) van beneden naar boven. De Muladhara Chakra is de fundering vanwaar de kracht naar boven gaat. Volgens de Kundalini Yoga zit de kracht van Shri Ganesh in deze Muladhara Chakra, van waar uit de kracht naar boven gaat. Start jij iets nieuws of wil je op een bepaalde dag Ganesha aanbidden, vind hier de mantra’s en de aarti's van Shri Ganesh! Of luister ze direct via YouTube op onze playlist. We horen graag wat je vond van het artikel! Voel je vrij om het artikel te delen in je kringen. Elke zondag kan je van ons een gloednieuw artikel verwachten. Heb je zelf een interessante vraag waar je graag het antwoord op wil weten of een ander interessant onderwerp voor een artikel? Laat het ons weten, via de contactpagina.

In het vorige artikel hebben we uitgelegd wat Ayurveda inhoudt en hebben we kort de drie dosha’s genoemd. Dit artikel beschrijft van de drie dosha’s de samenstelling, de functies in het lichaam, de emoties die de dosha’s regelen en de plaats waar ze aanwezig zijn. Daarnaast beschrijft dit artikel welk voedsel op welke dosha invloed heeft. Houd er rekening mee dat de constitutie niet perse 1 dosha is maar een combinatie van verschillende dosha’s kan zijn, waarbij bijvoorbeeld de een dosha wat meer overheerst dan de ander dosha. Vata (lucht en ether) Vata is de dosha van het bewegen en het bestaat uit de elementen lucht en ether. Hierbij kan je denken aan alles wat in het lichaam beweegt, het zenuwstelsel en de ademhaling. Vata regelt een groot aantal belangrijke functies in het lichaam, zoals de ademhaling, de bloedsomloop ende bewegingen in spieren en weefsels. Daarnaast beheerst Vata emoties als angst nervositeit en pijn. Vata is in het lichaam aanwezig in de dikke darm, de oren, de dijen en in de botten. Pitta (vuur en water) Pitta is de dosha van de stofwisseling en de emoties en bestaat uit de elementen vuur en water. Pitta regelt onder andere ons lichaamstemperatuur en de spijsvertering. Pitta staat in ons lichaam voor vuur en is aanwezig in onze maagsappen en verteringszuur. Het stelt ons in staat om ons eten op een goede manier te verteren, maar heeft ook invloed op het gezichtsvermogen, lichaamskleuring en de manier waarop je hormonen werken. Pitta is in ons lichaam onder andere aanwezig in de dunne darm, de maag, de ogen en in het bloed. De mensen waar Pitta overheerst, zijn goede sprekers, intelligent, kunnen sneller jaloers, boos en haatdragend zijn en geven graag leiding. Kapha (aarde en water) Kapha is de dosha van stevigheid, stabiliteit en structuur en bestaat uit de elementen water en aarde. Kapha regelt in het lichaam alles wat met de structuur van het lichaam te maken heeft. Dit is onder andere het vormen van de spieren, botten en het vet. Kapha is in ons lichaam aanwezig in onder andere de borst, de mond, de keel en in het hoofd. Het geeft ons kracht, stabiliteit en immuniteit/weerstand tegen ziektes. Kapha zorgt voor de eigenschappen tevredenheid, tolerant, liefdevol, maar kan ook zorgen voor hebberigheid en afgunst. Test wat jouw primaire dosha is Nu we hebben uitgelegd wat de verschillende dosha’s inhouden, wat hun kenmerken zijn en waar ze aanwezig zijn hebben we een Nederlandse dosha test. Hier kun je, door het beantwoorden van een aantal vragen, jouw dosha samenstelling bepalen. Ieder mens bestaat uit een unieke combinatie van Vata, Pitta, en Kapha. De zeven mogelijke combinaties zijn: Vata, Pitta, Kapha, Vata-Pitta, Pitta-Kapha, Vata-Pitta-Kapha. Let wel: een test is niet ter vervanging van een consult. Wanneer je een geleerde Ayurveda arts voor je hebt, kan diegene met een getrainde blik naar jou kijken en weet hij meer van de definities en kenmerken. De dosha test is puur informatief. https://www.agn-ayurveda.com/ayurveda-test Voedingsmiddelen en de drie dosha's Zoals in het vorige artikel kort is besproken is het belangrijk afhankelijk van je dosha samenstelling een bepaald dieet te volgen. Als de dosha’s niet in balans zijn en bijvoorbeeld Pitta overheerst, dan is het volgens Ayurveda niet aanbevolen om te veel voedsel te eten dat Pitta doet toenemen. Het eten van rauwkost verhoogt Vata, omdat het veel lucht bevat. Het eten van te veel peper verhoogt Pitta, omdat het vuur en hitte bevat. Koude dranken drinken verlaagt Pitta en tevens Agni, omdat het een verkoelende werking heeft. Veel eten of zoet eten verhoogt Kapha, omdat het aarde bevat en meestal zwaar is. Op die manier zorg je ervoor dat de disbalans niet toeneemt. Alle voedingsmiddelen die je tot je kan nemen passen geheel of gedeeltelijk bij een van de drie dosha’s. Hieronder een aantal voorbeelden die juist wel helpen voor de 3 dosha’s. Voedsel dat onder andere wordt aanbevolen voor een Vata: pompoen, tofu, komkommer, mango, amandelen en rijst. Voedsel dat onder andere wordt aanbevolen voor een Pitta: Bruine bonen, soja, tofu, kikkererwten, tempeh en zuivel. Voedsel dat onder andere wordt aanbevolen voor een Kapha: aubergine, appel, peer, mais, geitenmelk en zonnebloem/ pompoenpitten. Agni en Ama Met Agni wordt de spijsvertering (verteringsvuur) bedoeld. Deze is van groot belang voor de vertering van voedsel. Agni kan door verschillende omstandigheden worden versterkt of verzwakt. Als agni verzwakt is, dan wordt het voedsel minder goed verteerd. Hierdoor ontstaat Ama. Ama (Onverteerde voedingsresten) hoopt zich op door de verzwakte agni en kan door ophoping in het lichaam zorgen voor blokkades waardoor je ziek kan worden. Vermijd daarom rauw en ongekookt voedsel, omdat dit moeilijker te verteren is voor het lichaam. Ook koud voedsel en koude dranken worden afgeraden, omdat ze het spijsverteringsvuur (agni) blussen. Dit heeft een negatief effect op de vertering van het eten en zorgt ervoor dat er in je lichaam meer ama gevormd wordt en blijft. In ons volgende artikel zullen we meer praktische tips geven vanuit de Ayurveda die helpen bij een gebalanceerd leven. De Yogadokter over Ayurveda en de menstypes - YouTube

Vanuit de Westerse filosofie zijn we gewend dat je medicatie nodig hebt om te herstellen van een ziekte. Inmiddels zien we ook een verschuiving naar preventieve maatregelen. Gelukkig worden er steeds vaker andere aspecten aangehaald die belangrijk zijn voor een gezond lichaam en krachtige geest: voeding, sport, slaap en rust. De hindoegeschriften, die al duizenden jaren oud zijn, bevatten kennis over het lichaam en geneeskunde op een andere wijze dan we gewend zijn: Ayurveda. Steeds vaker wordt de kennis uit deze alternatieve geneeswijze geprezen. In deze artikelreeks bespreken we wat Ayurveda is, de basiskennis over de dosha’s zodat je eenvoudig zelf een test kunt doen om te zien welke dosha je hebt en nog meer interessante kennis die jou gaan helpen in je dagelijks leven om gezond te leven en ziektes te vermijden. Wat is Ayurveda? Ayurveda is een levenswijze en een geneeskundig systeem die al zeker meer dan 5.000 jaren wordt beoefend door de mens en het wordt ook wel de oudste geneeskunst van de wereld genoemd. Als we Ayurveda willen begrijpen, dan is het belangrijk om te weten wat Ayurveda betekent. Ayurveda bestaat uit twee woorden Ayus en Veda. Ayus betekent het leven en Veda betekent kennis. Ayurveda leert ons dus de kennis over het leven en het leert ons hoe wij op een natuurlijke wijze gezond kunnen blijven. De kennis en het geneeskundig systeem van de Ayurveda is afkomstig uit de Vedas. Hiervan is de Rig Veda een voorbeeld. In de Rig Veda staan ongeveer 2.000 manieren om ziektes te genezen door gebruik te maken van wortels, stengels en bladeren van planten. Helaas groeien tegenwoordig niet meer alle wortels, stengels en planten, maar de teksten over de Ayurveda behandelen meer dan alleen medicijnen. Er wordt ook geschreven over massages, speciale diëten en zelfs operaties (zoals het verwijderen van nierstenen). Dhanvantari wordt gezien als de grondlegger van de Ayurveda. Hij is degene die de kennis over Ayurveda geopenbaard heeft voor de mensheid. Wat zijn de dosha's? Volgens Ayurveda is ons lichaam opgebouwd uit de 5 elementen. Het hele universum, waar wij deel van uitmaken, is uit deze 5 elementen opgebouwd. Deze elementen zijn Akash (ether), Vayu (lucht), Agni (vuur), Jal (water) en Prithvi (aarde). De drie dosha’s (constituties) bestaan uit een samenstelling van deze elementen. Deze drie dosha's zijn: Vata (spreek uit Waat), Pitta (spreek uit Piet) en Kapha (spreek uit Kaf). De dosha Vata bestaat primair uit de elementen lucht en ether, de dosha Kapha uit de elementen aarde en water en de dosha Pitta uit de elementen vuur en water. Deze elementen en dosha's hebben hun eigen verhouding, structuur en plaats in je lichaam. De natuur, oftewel Prakriti, is de “norm” van een persoon qua lichamelijke en geestelijke balans. Dit is de gezonde staat van Vata, Pitta en Kapha. Vikriti is de huidige staat van Vata, Pitta en Kapha. Deze twee staten kunnen van elkaar verschillen; hoe groter het verschil, des te meer kans op aandoeningen en ziekten. Wanneer de dosha’s in de juiste verhouding in het lichaam aanwezig zijn, dan functioneert je lichaam normaal en ben je niet ziek. Zijn de dosha’s niet in balans, dan kan het lichaam ziek worden. Een gespecialiseerd Ayurvedische arts kan aan de hand van je klachten bepalen welke dosha uit balans is. Wanneer dit duidelijk is, raadt de arts een bepaalde behandeling aan. Dat kan een geneesmiddel zijn, maar het is ook gebruikelijk dat de arts aanbevelingen doet om bepaald voedsel te eten of juist te vermijden. Wanneer de praktiti dosha bekend is, kunnen het persoonlijk dieet en de levensstijl volgens deze combinatie worden aangepast om zo een gezonde levensstijl te volgen. Elke persoon is uniek en heeft daardoor dus ook unieke voedingsbehoeften. Een combinatie van een juist dieet, lichaamsbeweging en levensstijl zorgen ervoor dat er niet te veel wordt afgeweken van de “norm” van de natuur. Zo wordt de gezondheid behouden. Samadoshah Samagnischa Samadhatumalahkriyaah, Prasannaatmendriyamanah Swastha Iti Abhidheeyate. Degene wiens dosha (= bio energie), agni (= spijsverteringsvuur), dhatu (= weefsel) en mala (= uitscheidingsproduct) in balans zijn, en wiens aatma (= ziel), indriya (= zintuigen) en mann (= geest) vreugdevol zijn, is gezond. Sushruta Samhita, Sutrasthan, hoofdstuk 15, vers 10 Volgens de leer van de Ayurveda bepalen de dosha’s niet alleen je fysieke gesteldheid maar ook je karakter. Het karakter dat je hebt, kan worden versterkt of verzwakt als je bepaalde voeding tot je neemt die een bepaald dosha versterkt. Bepaalde eigenschappen kunnen worden gekoppeld aan de doshas, waardoor het belangrijk is om te weten wat voor voedsel je tot je neemt. Zo bevordert Vata bij normaal functioneren de concentratie, de spraak, de smaak en het proeven van je eten. Pitta draagt bij aan je geheugen en het denkvermogen. Daarnaast geeft het je huid zijn kleur. Pitta helpt vet, olie en andere zaken waarmee de huid wordt ingesmeerd op te nemen. Kapha maakt het voedsel vochtig dat in de maag terecht gekomen is en helpt het in stukjes te verdelen en houdt onze gewrichten stevig. In het volgende artikel zullen we uitgebreid stil staan bij de kenmerken van de drie doshas en het effect van onze voeding hierop.

Op zondag 20 november vond online ons laatste event van dit jaar plaats. Ditmaal in het teken van gelijkheid binnen het hindoeïsme. Wil jij weten hoe het was en welke interessante inzichten er gedeeld werden? Lees dan snel verder! Het onderwerp Herken Mijn Hindoeïsme zijn events gericht op het uitwisselen van ervaringen en inzichten over bepaalde onderwerpen van het hindoeïsme. We bespreken onderwerpen waar we in ons dagelijks leven mee te maken hebben en dit keer ging het over gelijkheid. Dit onderwerp is de afgelopen maanden veelvuldig in het nieuws geweest, zoals de OneLove armband op het WK. Ook in ons dagelijks leven hebben we te maken met (on)gelijkheid, bijvoorbeeld bij verschillende regels die voor mannen en vrouwen gelden, zowel in onze maatschappij als binnen de Hindoestaanse gemeenschap. Al dit soort onderwerpen kwamen aan bod op het event! Het event Het event begon met een korte welkom van Sunjay, de voorzitter van Mijn Hindoeïsme. Vervolgens werd het onderwerp geïntroduceerd en werden de deelnemers verdeeld in twee breakout rooms. Deze breakout rooms werden geleid door Sunjay en Akash (Event teamlid) met ondersteuning van Akshay, Gagen, Rajiv en Sateesh (Content teamleden). De onderwerpen die voornamelijk besproken werden, waren: Zijn mannen en vrouwen gelijk volgens het hindoeïsme? Hoe gaan we om met traditionele ongelijkheid tussen man en vrouw? Welke taboes heersen er nog en hoe kun je die doorbreken? Wat zegt het hindoeïsme over OneLove, queer en gelijkheid? Er werden vele interessante opvattingen gedeeld waardoor er levendige gesprekken ontstonden. Wist je bijvoorbeeld dat het hindoeïsme één van de weinige religies is die het Goddelijke in vrouwelijke gedaante aanbidt? Navratri is hier een goed voorbeeld van, waarin we Durga Mata en haar manifestaties vereren. Ook zijn er naast de bekende mannelijke Rishi's (geleerden) ook vrouwelijke Rishika's die hun kennis en wijsheid verspreid hebben. Binnen het hindoeïsme heeft de vrouw daarom een vooraanstaande positie. Er wordt zelfs gezegd dat daar waar een vrouw niet aanbeden wordt, God niet zal verschijnen. Deze vooraanstaande positie komt in de praktijk helaas niet altijd voor. Wereldwijd worden vrouwen nog steeds vaak achtergesteld of soms zelfs buitengesloten. Zo wordt aan een ongestelde vrouw verteld dat ze niet naar de mandir mag gaan of worden vrouwen op de werkvloer gezien als minder dan de mannen. Ook over de One Love armband werd er veel gesproken. Voorafgaand aan het WK in Qatar hadden een aantal spelers en landen aangegeven een speciale One Love aanvoerdersband te zullen dragen om daarmee de LHBTIQ-gemeenschap te steunen. Binnen de groepen ontstond er een leuk gesprek over voorbeelden vanuit het hindoeïsme en de hindoestaanse cultuur. Zo vertelde iemand over Shiva en Mohini en hun zoon. Mohini was de enige vrouwelijke manifestatie van Vishnu. Het verhaal gaat dus over een mannelijke god die een vrouwelijke gedaante aannam. Ook werd er over Shiva en Parvati gesproken en de pose waarin ze vaak afgebeeld worden, namelijk een helft van Shiva (de man) en een helft van Parvati (de vrouw) die samen 1 geheel vormen. Het hindoeïsme zit vol met soortgelijke voorbeelden, wil je hier meer over weten? Lees dan ons 3-delig artikel over Queer binnen het Hindoeïsme! De inzichten die in de breakout rooms werden besproken, werden vervolgens met elkaar gedeeld in de gezamenlijke sessie. Daarna werd het officiële gedeelte afgesloten. Een groot aantal deelnemers bleef nog gezellig socializen na afloop. Ook hier waren er leuke gesprekken en konden deelnemers elkaar en de organisatieleden beter leren kennen. Al met al was het een informatieve, maar ook vooral een gezellige avond waarbij we veel geleerd en gedeeld hebben. Heb jij het event gemist? Niet getreurd! Volgend jaar zijn we weer terug met nieuwe events!

In de vorige artikelen over puja hebben we beschreven wat een puja is en bij welke stappen een pujari je helpt om een uitgebreide puja te verrichten. In dit artikel zullen we kort ingaan op welk nut een puja op jouw spiritualiteit kan hebben, hoe je een eenvoudige puja kunt doen, en delen we handige links en praktische tips. Mijn Puja Een puja kan iets heel persoonlijks zijn. Voor de een is het een manier om zelfbewustzijn te creëren, voor de ander een manier om de band met God te verdiepen en voor weer een ander is het een manier om dagelijks zijn of haar dankbaarheid te tonen aan God. Daarom kan een puja er voor iedereen anders uitzien en anders ervaren worden. Bespreek dit met elkaar (jong en oud) en deel je kennis en ervaringen. Dit kan helpen om je goed thuis te voelen bij jouw manier van puja doen. Het kan in het begin misschien veel en uitgebreid overkomen, maar je hoeft natuurlijk niet elke stap uit te voeren. Hieronder leggen we dat uit en geven we een van de manieren waarop je het op een eenvoudige manier thuis zelf zou kunnen uitvoeren. Wederom met de kanttekening dat je een puja niet elke dag hoeft te doen en dat je kunt er ook voor kiezen om een zeer beperkte aanbidding te doen bijvoorbeeld in de ochtend na het opfrissen of in de avond voor het slapen. Aangezien we niet elke dag een pujari thuis kunnen ontvangen is het ook mogelijk om zelf een kleine puja te verrichten. Veel hindoes doen elke ochtend een korte puja om daarna hun dag goed te laten verlopen. Het verrichten van een puja met liefde is vele malen belangrijker dan het uitvoeren van alle rituele stappen. Dit wordt ook in de Bhagavad Gita hoofdstuk 9 slokha 27 aangegeven: यत्करोषि यदश्नासि यज्जुहोषि ददासि यत् | यत्तपस्यसि कौन्तेय तत्कुरुष्व मदर्पणम् || Yat Karosi Yad Asnasi, Yaj Juhosi Dadasi Yat Yat Tapasyasi Kaunteya, Tat Kurusva Mad-arpanam Wat je ook doet, wat je ook eet, wat je ook offert of weggeeft en wat voor ascese (religieus geinspireerde levensstijl) je ook verricht, doe dat met liefde als een offer aan God. Bhagavad Gita, Hoofdstuk 9 vers 27 Hieronder zijn een paar handelingen welk toegepast kunnen worden voor het verrichten van een korte (dagelijkse) puja: Dhyaanam – Mediteren/concentreren Sta of zit tegenover de murti(‘s) met je gevouwen handen/ namaste houding, eventueel met bloem(en) tussen je handen, en concentreer op de murti die voor op het altaar staat. Reciteer een of meerdere mantra(‘s) die je kent b.v. Gayatri mantra, Tvameva Mata of God specifieke mantra. Bekijk onze mantra's pagina voor jouw favoriete mantra. Pushpam – Bloemen Zet de bloem(en) voor de murti(‘s) en vereer de devi of deva. Dhoopam – Wierook Steek een wierook aan en draai (kloksgewijs) rond de murti(‘s). Zorg ervoor dat je de wierook op afstand houdt en de ruimte goed ventileert, wegens de schadelijke effecten voor jouw gezondheid bij veelvuldig en onjuist gebruik ervan! Deepam – Diya Brand een diya aan en draai (kloksgewijs) rond de murti(‘s). Naivedyam – Voedsel offeren Neem een voedsel en zet het op een bord (gebruikelijk is een thali) wat bedoeld is voor het offeren aan Bhagwaan. Zet in bepaalde gevallen een tulsi blad (zie vorig artikel) bij dat spijs en offer aan God. Geofferd voedsel wordt ook wel prashad genoemd. Je kunt ervoor kiezen om alleen fruit en water te offeren. Aachaman – Water offeren Zet water in een kleine glas of lota en biedt het aan om te drinken door het laten vallen van druppels voor de murti. Dhyaanam – Mediteren/concentreren Met je gevouwen handen/ namaste houding reciteer je een afsluitende mantra. Tot slot sluit je af met driemaal AUM Shanti. In de Shrimad Bhagavad Gita (hoofdstuk 9 slokha 26) wordt aangegeven door Shri Krishna: पत्रंपुष्पंफलंतोयंयोमेभक्त्याप्रयच्छति | तदहंभक्त्युपहृतमश्नामिप्रयतात्मन: || Patrampuspamphalamtoyam Yo Me Bhaktyaprayacchati Tadahambhakty-upahrtamasnami Prayatatmanah Wanneer iemand Mij met liefde en devotie een blad, een bloem, een vrucht of wat water offert, dan zal Ik het aanvaarden. Bhagavad Gita, Hoofdstuk 9 vers 26 Zie ook deze video voor een simpele puja. Handige en praktische links Tegenwoordig zijn er vele handige apps en websites die je kunnen helpen bij jouw puja. Een website die zeer compleet is, is Drikpanchang.com Op deze website vind je de mantra's bij diverse (korte en uitgebreide) puja's en ook de astrologische tijden wanneer een puja het meest gunstig is of niet. Ook op hindoedharma.nl vind je in het Nederlands uitleg en mantra's bij algemene en specifieke puja's. Veel puja benodigdheden kun je in de supermarkt of toko kopen, maar niet alles. Door heel Nederland zijn er verschillende puja winkels, zowel online als fysiek. Deze winkels bevatten ook de specifieke benodigdheden en ook bijvoorbeeld kant en klare diya's, zodat je deze niet telkens zelf hoeft te maken. Zie hieronder een aantal puja winkels in de Randstad. Amsterdam: Bharat Lachmansingh, India Bazaar Den Haag: Bharat Kings, Vaishnovi, Vishnu Nagar Rotterdam: Laxmi Nagar Store, Vaishnovi Utrecht: Pooja Samaan Factory Online: Pooja Samaan.nl, Shiva Shop, Swetika Tot slot willen we deze reeks over puja eindigen door mede te delen dat een puja niet verplicht is. Het kan zeker helpen om te groeien op het spirituele pad en het pad van Bhakti (liefde voor God). We hopen jou hiermee te voorzien in de kennis omtrent puja en hopen dat je jouw puja met liefde kunt verrichten.

Puja's worden volgens een bepaalde volgorde uitgevoerd. Elk handeling heeft een symbolische betekenis. Het kan voorkomen dat in Nederland en Suriname verschillende pujari’s niet een eenduidige wijze voor het uitvoeren van een puja hebben. Het kan zijn dat de ene pujari een paar stappen anders doet dan de andere pujari. In onze beleving is de liefde waarmee je de puja doet vele malen belangrijker dan strak houden aan de volgorde van de handelingen. Naarmate je ervaring groeit in het uitvoeren van de handelingen, zullen ook de rituelen goed uitgevoerd worden, zodat het dienstbare effect bereikt kan worden. Er worden diverse uitzonderingen gemaakt bij de puja's van een bepaalde God. Zo is het gebruikelijk om geen Tulsi te offeren bij Ganesh en zal de voorkeur van de bloemkleur en type afhangen wie aanbeden wordt. Op al deze uitzonderen zullen wij in dit artikel niet verder op ingaan, maar zullen ons richten op de grote essentiële stappen tijdens de puja. Een standaard puja wordt ook wel Pancha Dev puja genoemd. Pancha betekend vijf en Dev wordt hier gerelateerd met bepaalde Goddelijke vormen. Pancha Dev puja is dus het concept om vijf Goddelijke vormen te vereren, namelijk Vishnu, Shiv, Ganesh, Durga en Surya. Er wordt aangegeven dat door het uitvoeren van de Pancha Dev puja men geluk, vooruitgang en vrede zal bereiken. De stappen zijn als volgt: Dhyaanam – Mediteren/concentreren op God Het is de bedoeling dat God in gedachten genomen wordt. Het denken aan en concentreren op God zuivert/reinigt de geest/gedachten van een persoon. Tijdens deze handeling worden bloemen geofferd. Bloemen representeren tijdens een puja onze ziel, hart en bewustzijn. Tevens representeert een bloem de vrijgevigheid en goedheid die we in ons innerlijk en in ons leven dienen te integreren. Een bloem staat ook symbool voor liefde. Aavaahanam – Aanroepen God wordt aangeroepen op het altaar. Aasanam – Plaats schenken God krijgt een zitplaats aangeboden. Deze handeling symboliseert de lotuszetel in het hart van diegene die de puja verricht. Paadhyam – Voeten wassen De voeten van God worden gewassen met Gangajal (water uit de Ganges). Arghyam – Handen wassen Het offeren van water om de handen te wassen. Aachaman – Water offeren Het aanbieden van water aan God om te drinken. Panchamrit – Wassing met 5 nectars Panchamrit is een mengsel van melk (1 cup), yoghurt (4 eetlepels), suiker (1 theelepel), honing (1 theelepel) en ghee (1 theelepel). Panchamrit (Pancha = vijf, Amrit = nectar). Daarnaast wordt er ook een of meerdere Tulsi bladeren toegevoegd. Zie hier een video hoe je eenvoudig Panchamrit kunt bereiden, link. Diverse voordelen voor jouw gezondheid worden toegeschreven aan het innemen van Panchamrit, zoals: versterken van je immuunsysteem, verbeteren van je geheugen en versterkt de fysieke kracht. Panchamrit symboliseert zuiverheid en eenheid. Daarnaast wordt Panchamrit gebruikt bij een Abhishek, een ritueel bad van een murti of bijvoorbeeld de Shivalinga. Snaanam – Water offeren om te reinigen Dit water dient als wassing en symboliseert de zuiverheid die ons karma moet hebben. Snaan is een reiniging en representeert het wegwerken van negatieve karma. Vastram – Schenken van kleding Het schenken van kleding representeert dat we ons verleden achter ons moeten laten en ons moeten vernieuwen. Net zoals hoe we oude kleding vervangen door nieuwe schone kleding. Het verleden is er om van te leren en niet om in te leven. Het heden is er om je ervaringen uit het verleden toe te passen door hetgeen wat je eerder hebt geleerd. We moeten leren van onze fouten om ze vervolgens niet nogmaals te maken en daarmee een goed en zuiver bestaan te leiden. Yagnopaveetham – Schenken van heilige draad De drievoudige draad wordt ook wel yagnopavita of janev genoemd. De yagnopavita is een symbool van geestelijke reinheid en symboliseert tevens hergeboorte. De symboliek hierachter is de boodschap dat we vruchten van vorige daden moeten isoleren en opnieuw moeten beginnen, met een schone lei. Het dragen van een yagnopavita betekent dat de drager ervan de Dharma wetten, richtlijnen en verantwoordelijkheden accepteert. De drie daden van dit draad hebben verschillende betekenissen: 3 Gunas Ze staan voor de drie guna’s, dat is de geaardheid der stoffelijke natuur: sattva = goedheid, rajas = hartstocht en tamas = onwetendheid/duisternis, ook wel voor de drie manifestaties van Purusha: Brahma (schepper, Rajoguna), Vishnu (instandhouder, sattoguna) en Shiva (vernietiger, tamoguna). Samen vormen deze guna’s Shakti (Durga): Maha Laksmi (Rajoguna), Maha Saraswati (sattogunna) en Maha Kali (tamoguna). 3 Vedamantras De drie soorten Vedamantras; Gyanakanda (kennis), Karmakanda (handeling) en Upasanakanda (verering) 3 Rina's De drie rina’s (“schulden”, algemene verplichtingen): aan de Bhagwaan (godheden), pitra’s (voorvaderen) en rishis (zieners). Chandanam – Schenken van sandelhout Het sandelhout straalt een zoete geur uit, daar waar het op een hard oppervlak geschuurd wordt en kan er een pasta van gemaakt worden. Chandan geeft rust en verhoogd daarmee spiritualiteit. Diverse verhalen vertellen dat Rama en Krishna deze chandan op hun huid smeerden. De tilak (stip of streep met chandan) wordt gezet op de plaats tussen de wenkbrauwen. Deze staat bekend als de agya chakra, het derde oog of de plaats van verborgen wijsheid. Deze verborgen wijsheid dient men te activeren door hierop te mediteren. Sindhuram – Schenken van vermiljoenpoeder Sindhur symboliseert overgave aan God en symboliseert de eeuwige verbondenheid met Paramatma. De rode kleur verwijst naar de moederlijke liefde van God en daarmee ook naar onvoorwaardelijke liefde/bhakti. Daarnaast verwijst het ook naar voorspoed/ kleurrijke leven. Haridraa – Kurkuma ofwel gelewortel Hardi heeft de kleur van vuur. Dit vuur kan alle wereldlijke wensen verbranden. Dit is wat wij ook dienen te doen. Tevens is hardi geneeskrachtig en behoedt het ons dus van infecties en ziektes en staat het voor eengezond leven. Gandham – Geur Dit staat voor onze reuk, de geur die we waarnemen. Deze symboliseert ook ons doorzettingsvermogen. Geur doordringt alles en zo moet ons doorzettingsvermogen ons ook drijven. Door deze geur te offeren, verbinden we onze zintuigen met God. Het verspreiden van de geur duidt aan dat God, allesdoordringend is en dat Hij het hele universum vult met Zijn levende aanwezigheid. Het herinnert ons aan deze waarheid. Akshatam – Gewassen hele korrels rijst Dit ongebroken rijst symboliseert dat onze bhakti net zo ongebroken dient te zijn als de rijst. Bhakti is niet alleen liefde voor God, maar ook voor al het Goddelijke in de gehele kosmos. Onze liefde voor de schepping dient dus universeel en ongebroken te zijn. Doorvam – Duba-gras ofwel Bermudagras Doorva symboliseert eeuwige liefde en zorg. Het droogt nooit op. Met een beetje water wordt het weer groen. Zo dient onze liefde en zorg voor de schepping te zijn. Duba gras staat tevens symbool voor eenheid en respect. Dubagras heeft knoopjes (eenheid) en groeit laag bij de grond (nederigheid en buigzaamheid). Duba-gras is extra geliefd bij Ganesh. Pushpam – Bloemen Bloemen symboliseren ons bewustzijn, hart en ziel. Bloemen zijn zacht en rustig van aard en maken anderen blij. Ze symboliseren als het ware de vrijgevigheid en hartelijkheid die we in ons innerlijk en in ons leven dienen te realiseren. Daarnaast staan bloemen ook voor liefde en toewijding. Bepaalde bloemensoorten en kleuren krijgen de voorkeur bij de puja's van verschillende devi en devta's. Bloemensoorten: anjers, chrysante, afrikaantjes. Wit: Shiva, Geel: Ganesh, Vishnu, Krishna, Rama Rood: Lakshmi, Durga, Hanuman. Deze soorten en kleuren zijn geen verplichting, maar worden vaak aangeraden. Dhoopam – Wierook Wierook staat net als bij Gandham voor onze reuk, de geur die we waarnemen. Dhoopam helpt om een spirituele omgeving te creëren en onze aandacht op de puja te houden. Ook zorgt wierook voor het zuiveren van de lucht, doden van bacteriën, helpt het tegen hoofdpijn en verbetert de slaap. De wierrookstokjes (aggarbatti) worden net als bij een diya drie of vijfmaal omcirkelt (met de klok mee) om de murti. Let op dat verschillende wierookstokjes ook giftige stoffen bevatten en dat veelvuldig gebruik hiervan negatieve effecten op je gezondheid kunnen hebben. Zorg ervoor dat de wierookstokjes niet te dichtbij staan en de ruimte voldoende geventileerd wordt. Deepam – Diya Het licht van de Diya symboliseert ons zicht, zowel uiterlijk als innerlijk. Door het licht wordt het duister verdreven en krijgen we dus een betere darsan (zicht) van het goddelijke in de godheden en de rest van de schepping. Tijdens deze handeling wordt zicht geworpen op de kwaliteiten en eigenschappen van de godheid. Zo worden we herinnerd aan de leringen van God, waardoor we innerlijke verlichting krijgen. Het branden van ghee (boterolie) duidt aan dat het individuele ego net als de ghee smelt en de jivatma (individuele ziel) één wordt met het opperste Licht. Diya heeft drie kwaliteiten: 1. Licht verdrijft de duisternis = onwetendheid 2. Vlam gaat altijd omhoog = ontwikkeling 3. Vlam geeft warmte = liefde Zie hier een video waarin verschillende type diya's gemaakt worden Rituphalaani – Vruchten offeren (prashad) Deze vruchten worden door God gezegend en zo worden ze voeding voor de geest. De vruchten die we offeren zijn zuiver van aard en dragen dan ook bij aan een zuiver bewustzijn. Het symboliseert amrit (nectar) voor zowel het lichaam als geest. Naivedyam – Voedsel offeren (prashad) Het voedsel (meestal zoetigheid of fruit) wordt door God gezegend. Het voedsel dat we offeren is zuiver van aard en draagt dan ook bij aan een zuiver bewustzijn. Het symboliseert amrit (nectar) voor zowel het lichaam als geest. Shri Krishna leert ons in de Bhagvad Gita, dat wij altijd zuiver voedsel bij het vereren van God dienen te gebruiken. Voedsel heeft namelijk een sterke invloed op ons lichaam, onze gedachten en handelingen. Zonder voedsel kan ons lichaam niet functioneren. Niet alleen het type voedsel, maar ook de hoeveelheid is van groot belang. Gezond en zuiver voedsel verlengt ons leven en zorgt ervoor dat we gezond, sterk, gelukkig en altijd vrolijk blijven. Door zuiver voedsel te offeren aan God tijdens een Puja of andere gelegenheid, vragen wij God om ons lichaam en ziel sterk te houden. Aangezien wij God dankbaar zijn voor alle voedsel dat wij mogen nuttigen, offeren wij eerst ons voedsel in de vorm van prashad. Bij verschillende vormen zoals bij Vishnu, Krishna en Rama, wordt ook een Tulsi bladeren geofferd en bij Ganesh en Shiva wordt geen Tulsi bladeren geofferd. Net als bij voorkeuren van bloemen, wordt er bij prashad ook vaak een voorkeur gegeven bij verschillende devi en deva's. Mohanbhog: Vishnu, Krishna, Rama. Laddoo: Ganesh. Rooth: Hanuman. Lapsi Roti: Durga. Mitha bhaat: Lakshmi. Panjiri: Shiva. Na Naivedyam komt altijd Aachmaneeyam (zie stap 6), zodat de mond wordt gereinigd. Taamboolam – Paanblad offeren met geraspte betelnoot erin en een kruidnagel erdoorheen Betelblad staat symbool voor het tevreden zijn met deze wereld. Ook wordt het geschonken als reiniging voor de mond. Hierin vouwen we geraspte betelnoot. Dit is goed voor de gezondheid, zowel fysiek als geestelijk. Kruidnagels zijn ook goed voor de gezondheid. Dakshinaam – Geld schenken Daskhina wordt geschonken vanuit respect en dank. Ook geeft het ons bewustwording dat al het materialisme niet van ons is. Pushpaanjalim – Laatste eer, handvol bloemen offeren Een laatste eer voor God. Hiermee eindigen we als het ware de puja. Met het offeren van de bloemen offeren we onze negatieve eigenschappen – egoïsme, gehechtheid, ijdelheid, waanidee, arrogantie, vijandschap, verontrusting, boosaardigheid, gierigheid enzovoorts op. Hiervoor in de plaats integreren we ahimsa (geweldloosheid), zelfbeheersing, genade, vergiffenis en kennis. Havan Na de puja's bij de murti's wordt er ook vaak een vuur ritueel met een havankund gedaan. Havan, ook bekend als homa of homam, is een Sanskriet woord dat verwijst naar elk ritueel waarbij offers worden gebracht in een gewijd vuur. Het woord komt van het Sanskriet stamwoord hu, wat 'aanbieden' of 'aanbieden' betekent. Er wordt aangenomen dat de regelmatige beoefening van havan zuivering en transformatie brengt voor het individu en de omgeving. Katha Na het verrichten van alle bovengenoemde handelingen wordt er ook een katha (leerlijke verhaal) verteld door de pandit. Katha gaat over leerzame en in het hededaagse leven toepasbare zaken met als reflectie naar de geschriften. En vervolgens wordt er dan een aarti gedaan. De meest bekende aarti wat wordt gezongen is Aum Jay Jagdish Hare. Aarti wordt aangeduid als brandende diya in je rechterhand, waarmee je kloksgewijs een cirkelende beweging maakt van de gehele vorm van God. Op onze aarti’s pagina kun je verschillende aarti's van elke devi of deva vinden. Shanti Mantra Om de puja helemaal af te sluiten wordt een Shanti Mantra gereciteerd. ॐ द्यौ: शान्तिरन्तरिक्षँ शान्ति: पृथ्वी शान्तिराप: शान्तिरोषधय: शान्ति: वनस्पतय: शान्तिर्विश्वे देवा: शान्तिर्ब्रह्म शान्ति: सर्वँ शान्ति: शान्तिरेव शान्ति:, सा मा शान्तिरेधि ॐ शान्ति: शान्ति: शान्ति: AUM Dyauh Santir-Antarikssam Shantih Prthivii Shantir-Aapah Shantir-Ossadhayah Shantih Vanaspatayah Shantir-Vishve-Devaah Shantir-Brahma Shantih Sarvam Shantih Shantireva Shantih Saa Maa Shantir-Edhi AUM Shantih Shantih Shantih Laat er vrede zijn in de lucht en in de ruimte (tussen aarde en lucht) Laat er vrede zijn op aarde, in het water en bij in de planten Laat er vrede zijn in Goden (die de verschillende elementen van de natuur vertegenwoordigen) Laat er vrede zijn in het absoluut bewustzijn Vrede dringt overal door; buiten en binnen; Moge vrede je leven vervuld maken Afsluitend met de Shanti mantra gaan we in het volgend artikel een korter en eenvoudig stappenplan delen hoe je zelf een puja kan verrichten en een aantal praktische tips.

De Hindoe Dharma heeft niet alleen rituelen bij de geboorte, het huwelijk of het overlijden, maar ook bij meerdere veranderingen in het leven van elk individu. Deze rituelen zijn bedoeld ter voorbereiding op de volgende fase in iemands leven. Deze voorbereidingen en rituelen om de juiste eigenschappen te verkrijgen voor de verdere ontwikkeling van een persoon, wordt Sanskaar genoemd. In algemene zin kent de Hindoe Dharma 16 Sanskaars (Sodasha Sanskaar) gedurende het leven van geboorte tot dood, waarna de ziel het lichaam verlaat. In dit artikel geven we een korte overzicht van de Sanskaars en gaan we in op het belang hiervan. Het belang van Sanskaars De Sanskaars worden met name beschreven en toegelicht in de Grhyasutras (1000 jr v.Chr). Sommige Sanskaars worden met een puja (offerritueel) verricht, terwijl andere Sanskaars alleen binnen het gezin en soms met familie en vrienden worden uitgevoerd. Het uitvoeren van deze rituelen helpt de persoon om zich klaar te stomen voor de volgende fase. Met een puja verzoek je om alle negatieve energieën, karma's en andere negatieve aspecten te laten verdwijnen en om gezegend de volgende fase te starten. Bij Sanskaars zonder puja zorgt de handeling of het ritueel er voor om bewust met lichaam en geest de volgende fase in te stappen. De 16 Sanskaars We hebben de 16 Sanskaars ingedeeld in 4 levensfases: Prenataal, Kindertijd, Studie en Volwassen. Hieronder een korte samenvatting van elke Sanskaar: Prenatale fase: 1. Garbhadhan (conceptie) – De bevruchting. Juiste handelingen en een goede levenswijze vóór de bevruchting hebben een goede positieve invloed op de geestelijke en lichamelijke ontwikkeling van het kind. Deze Sanskaar is een privé moment tussen een man en een vrouw waarbij zij samen het besluit nemen en zegeningen vragen voor de conceptie met als doel een gezond, sterk, intellectueel en gelukkig kind op de wereld te brengen. 2. Punsavan (zwangerschap): Drie maanden na de bevruchting. Tijdens deze Sanskaar zullen er zegeningen gevraagd worden voor een gezonde lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van het kind. Daarnaast geeft de man uit goede zorg een maaltijd aan de vrouw. Naast de belangrijke handelingen van dit ritueel, dient dit moment ook ter bewustwording voor het gezin, namelijk dat de zwangere vrouw gezond en zorgzaam de komende maanden voortzet en dat de zwangerschap goed verloopt. 3. Simantonnayan (zorg voor foetus en moeder): De laatste maanden van de zwangerschap, ook wel bekend als Godh Bharai. De rituelen hierbij worden nauwelijks uitgevoerd. De kern van deze Sanskaar is dat het gezin met familie en vrienden bij elkaar komt om de vrouw nog eens te zegenen met kracht en liefde in de vorm van zoetigheden en cadeaus, vergelijkbaar met een babyshower. Het is bekend dat de vrouw een zware tijd tegemoet gaat en dat daarna rust, ontspanning en gezondheid belangrijk zijn. Babyfase: 4. Jaatkarm (geboorte/welkom op aarde): Geboorte. Het kind wordt verwelkomd door de ouders. Deze Sanskaar zorgt voor de eerste stap in de relatie tussen de ouders en het kind. De vader knipt de navelstreng met een mantra. Vervolgens reciteert de vader een mantra in de oren van het kind en tipt hij met een gouden lepel/voorwerp op de tong/mond van het kind een druppel honing en ghee. Let op: Tegenwoordig wordt honing afgeraden bij baby's. Vervolgens wordt het kind aan de borst van de moeder gelegd. 5. Naamkaran (naamgeving): Naamgeving. Een tiental dagen na de geboorte maken de ouders de naam van het kind bekend in gezelschap van familie en vrienden. De naam van het kind wordt in de meeste gevallen gegeven aan de hand van de kundali door een pandit (geleerde). De pandit geeft een letter aan de ouders, waarmee zij een positieve betekenisvolle naam geven aan het kind. 6. Niskraman (gewenning buitenlucht): In de vierde maand na de geboorte zal het kind naar buiten worden gebracht door de ouders. Hierbij is het doel om het kind te laten wennen aan de buitenlucht en in contact te komen met de natuur. Het kind dient de zon en de maan te aanschouwen, waarbij de vader zegeningen en bescherming vraagt voor het kind. 7. Annaprashan (gebruik vast voedsel): Tijdens de zesde maand na de geboorte is het kind in staat om vast voedsel te eten. Deze Sanskaar staat voor de overgang van vloeibaar (moeder) melk naar vast voedsel. Het darmstelsel is nu geschikt om vast voedsel te verteren. 8. Chudakarana (kaalscheren hoofdhaar): Dit ritueel is beter bekend als Mundan Sanskaar en vindt plaats in het eerste levensjaar tijdens een oneven maand. Het hoofd van het kind wordt voor het eerst kaalgeschoren. Het kaalscheren van het kind symboliseert een lichamelijke en geestelijke reinheid. De haren van het kind dat in de baarmoeder is gegroeid, wordt geassocieerd met de vorige levens. Wanneer het kind wordt kaalgeschoren, kan het kind zich richten op de toekomst. Er wordt een puja verricht ter bescherming van het kind, tegen negatieve invloeden van de vorige levens en voor negatieve omstandigheden in de toekomst. Kindfase: 9. Karnavedha (gaatjes prikken in oren): Tussen het 1e jaar en 5e jaar. Dit ritueel werd zowel bij jongens als meisjes gedaan. Tegenwoordig wordt weinig aandacht besteed aan deze Sanskaar. Ter lering van de Veda's werden gaatjes in de oren geprikt, om zo de innerlijke oren te openen voor het ontvangen van heilige geluiden. Het geconcentreerd aanhoren van heilige klanken wordt als verdienstelijk beschouwd, omdat het de geest reinigt en voedt. Het prikken van de oren op de juiste plek geeft bescherming tegen ziektes en zorgt voor een goede balans in het lichaam. 10. Vidyarambha (begin school/studie): Vijfde jaar. Educatie is een belangrijk onderdeel in het leven van een individu. Daarom wordt bij de start van de studie een puja verricht en andere rituelen waarbij het kind een bewustzijn creëert in het belang van de studie en de leraar. Hierbij worden met name Shri Ganesh en Saraswati Mata vereerd, omdat zij symbool staan voor educatie en intelligentie. 11. Upanayan (studie ritueel): Meestal tussen de 8e t/m 12e jaar. Deze Sanskaar is de overgangsrite naar de start van de formele opleiding van schrijven, rekenen, lezen, kunsten en andere vaardigheden. Upanayan is een uitgebreide ceremonie, die rituelen omvat waarbij het gezin, het kind en de leraar betrokken zijn. Tijdens deze Sanskaar wordt het heilige koord (djanew) gedragen gedurende de hele school/studie periode. Deze Sanskaar kondigt aan dat het kind klaar is om formeel onderwijs te volgen. Dit ritueel gold niet alleen voor jongens, maar ook voor meisjes. Hierna ging de leerling wonen in de Gurukul (school). 12. Vedarambha (studie van de Veda's): Tijdens de opleiding in de Gurukul. De leraar onderwees de student in de kennis van de Veda's. Hierbij reciteerde de leraar tijdens een offerritueel de mantra's, die de student herhaalde. 13. Keshanta en Ritusuddhi (pubertijd): Rond het 16e jaar. De Keshanta was een ritueel waarbij de jongen een man begint te worden en voor het eerst zijn gezichtsharen afscheert. De Ritusuddhi was het moment waarbij het meisje de eerste keer menstruatie kreeg. In beide gevallen was dit een gelegenheid van festiviteiten. 14. Samavartan(afstuderen): Het behalen van een diploma en voltooiing van een studie. De student heeft de studie afgerond en er wordt een ceremonie gehouden waarbij de student een gift aan zijn leraar schenkt (guru dakshina) als dank. Na de rituelen, neemt hij/zij een bad en symboliseert dat hij badend in kennis zijn leven voortzet om een bijdrage aan de samenleving te leveren. Volwassen: 15. Vivaah (huwelijk): Op een volwassen leeftijd is een huwelijkspartner gekozen en heeft men besloten om samen in het leven verder te gaan. Het is een innerlijke drang van mensen om zichzelf te, om nageslacht voort te brengen, om in familie verband samen te leven en te zorgen voor elkaar. Het is belangrijk om de verantwoordelijkheid te dragen die zorgt voor het voortbestaan van de samenleving. Men is ook vrij om niet te trouwen en alleen door het leven te gaan en is vrij in deze keuze. 16. Antyesti(crematie): De rouwrituelen om afscheid te nemen van een overledene. De ziel vindt haar eigen weg, maar het lichaam blijft achter op aarde. Als men het lichaam begraaft onder de grond, te water brengt of ergens anders laat rotten, dan kunnen er allerlei ziekten ontstaan, met als gevolg dat het schade aan mens en natuur kan teweegbrengen. Door een crematie wordt het lichaam op een hygiënische manier zo snel mogelijk in de vijf oorspronkelijke vormen teruggegeven aan Moeder Natuur, namelijk ether, lucht, vuur, water en aarde. Diverse rituelen worden uitgevoerd met mantra's om de ziel een goede reis naar zijn volgende bestemming te leiden. Sanskaars anno nu Het is bijzonder om te zien dat deze 16 Sanskaars uit onze oude geschriften grotendeels vandaag de dag nog van toepassing kunnen zijn. Het helpt ons bij de bewustwording en het inzegenen van elke stap in een bepaalde levensfase. De beschrijving wat een Sanskaar inhoudt en hoe deze in detail uitgevoerd moet worden, is niet eenduidig in de geschriften. Er zijn namelijk meerdere geschriften en versies die de Sanskaars noemen met soms een ander Sanskaar, een ander ritueel, of gedurende een ander moment in de tijd. Daarnaast zijn er in de afgelopen eeuwen bij verschillende Sanskaars ook nog culturele en traditionele aspecten toegevoegd, die niet verplicht zijn volgens de geschriften. Bijvoorbeeld de taken en functies van familieleden bij de Sanskaars en extra handelingen die vanuit de tradities worden doorgegeven. Het kan zijn dat bepaalde rituelen en handelingen niet meer passen in de huidige tijd. Alvorens dat te kunnen bepalen, is het belangrijk goed de achtergrond en betekenis te weten van een ritueel of handeling. We zullen meerdere artikelen schrijven over de belangrijkste Sanskaars en de handelingen. Daarin zullen we dieper ingaan op het belang van de Sanskaars, welke rituelen erbij horen en welke culturele en traditionele taken en handelingen vanuit de Hindoestaanse cultuur gebruikelijk zijn of overbodig zijn en waarom dat zo is.

Afgelopen zondagavond 6 februari organiseerden wij ons eerste online event van 2022. In deze nieuwe editie van Herken Mijn Hindoeïsme was het onderwerp de Bhagavad Gita en de juiste handvaten. Wil je weten hoe het was en welke inzichten gedeeld werden? Lees snel verder! HindYou Events speciaal voor jongeren Onze HindYou events zijn speciaal gericht op jongeren tussen de 16 en 35 jaar. Onze ervaring heeft ons geleerd dat jongeren van deze leeftijdscategorie makkelijk met elkaar in gesprek gaan, dezelfde beleving hebben, interesses delen en ervaringen hebben opgedaan om zich gezamenlijk te kunnen verdiepen in het hindoeïsme. In onze HindYou Events richten wij ons daarom volledig op deze groep om juist onder hen het hindoeïsme te bevorderen. Het event Het event startte om 19.00 uur. Het welkomstwoord werd gehouden door Sunjay, onze voorzitter, en na een gezamenlijk openingsgebed, nam hij de deelnemers mee door het thema van het event aan de hand van een korte presentatie (zie hieronder). Er werd uitleg gegeven wat boeiende onderwerpen zijn voor onze Herken Mijn Hindoeïsme events en welke onderwerpen al eerder zijn behandeld. Vervolgens werd toegelicht welke heilige boeken het hindoeisme kent en dat de Bhagavad Gita onderdeel is van de Mahabharata. Er werd een korte introductie gegeven van het verhaal tot aan het begin van de Bhagavad Gita: waar Arjuna's angst en vragen leiden tot een dialoog tussen Krishna en Arjuna. Daarna kwamen de hoofdonderwerpen aan bod en welke interessante topics uit het dagelijks leven besproken worden in de Bhagavad Gita, zodat de deelnemers hierover konden gaan doorpraten in hun break-out groepen. In deze break-out groepen gingen de deelnemers verder in gesprek met elkaar. Ondersteuning in de groepjes werd gegeven door een groepsleider (Armand, Akash, Shyama en Sunjay) tezamen met een inhoudelijke kennispartner (Anupam, Ashis, Gagen en Satish). In elke groep kon iedere deelnemer vragen stellen en zo met elkaar kennis en ervaringen delen. Lessen uit de Bhagvad Gita werd gegeven door de kennispartner. Na deze sessie kwamen de deelnemers weer bij elkaar en werden klassikaal de verschillende ervaringen met elkaar gedeeld. Het event eindigde om 20.30 uur, waarna een deel aanwezig bleef om nog gezellig na te praten en te socializen. De voorbeelden van Herken Mijn Hindoeïsme Herken Mijn Hindoeïsme zijn events waarbij we het hindoeïsme ons ons heen leren herkennen en bespreken. Hindoeïsme is namelijk meer dan alleen religie. Hindoeïsme zit ook in ons dagelijks leven. Je ziet het terug in de manier waarop we omgaan met de natuur, bijvoorbeeld door te recyclen, of duurzame energie te gebruiken. Maar hindoeïsme is ook te vinden in de kleine dingen, zoals elkaar groeten met de nu populaire Covid-groet (handpalmen tegen elkaar) i.p.v. elkaar de handen te schudden. Kortom, het hindoeïsme zit in veel meer om ons heen dan je in eerste instantie misschien beseft! Deze voorbeelden werden besproken tijdens dit event. De heilige geschriften De kennis uit de Sanatan Dharma werd duizenden jaren geleden mondeling doorgegeven. Er wordt een verdeling gemaakt tussen Shruti en Smriti. Shruti is datgeen dat geopenbaard is vanuit het goddelijke aan heiligen. Vrij vertaald: "dat wat gehoord is". De Vedas zijn de oudste religieuze geschriften en worden gezien als de belangrijkste Shruti teksten. Wanneer deze precies zijn geschreven is niet duidelijk, maar men schat in dat deze tussen de 1500 en 900 jaar voor Christus in Sanskrit zijn geschreven. Men heeft het vaak over de 4 boeken: Rigveda, Samaveda, Yajurveda en Atharvaveda. Daarnaast zijn er ook de Upanisads, welke je kunt zien als vervolg op de Vedas, daarom ook Vedanta genoemd. Deze boeken verduidelijken de hindoe filosofie en borduren voort op de Vedas. Smriti is datgeen dat onthouden is en dus door heiligen zijn verteld. Dat zijn bijvoorbeeld de Puranas. Er worden uitgegaan van 18 hoofd Puranas ofwel Maha Puranas. Vervolgens heb je de Itihaas, waaronder de Mahabharata en Ramayana. Dit zijn historische gebeurtenissen die in verzen verteld worden: de geschiedenis vertelt. De Ramayana vertelt het verhaal van Shri Ram en de Mahabharata vertelt het verhaal van de familieruzie tussen de Kauravas en de Pandavas. Het bestaat uit 18 delen en 100.000 vers coupletten. In het zesde hoofdstuk wordt de Bhagavad Gita behandeld. De Bhagavad Gita is een bijzonder boek waarin Shri Krishna zijn wijsheden vertelt aan Arjuna en wordt daarom door veel mensen gelezen en geroemd. De Bhagavad Gita In de Bhagavad Gita stelt Arjuna diverse vragen aan Krishna. Wat is de juiste actie? Wat is zijn rol in de familieruzie? Maar ook vragen die gaan over het leven. Wat is het doel van het leven? Hoe kun je God dienen? Shri Krishna beantwoordt al zijn vragen. We hebben een overzicht gemaakt van diverse vraagstukken hedendaags spelen en wat de kijk van de Bhagavad Gita hierop is met de link naar de verzen. Tot de volgende keer! Ben jij er (weer) bij? Dit was alweer de 3e Herken Mijn Hindoeïsme en we gaan er nog veel meer organiseren! Houd onze socials in de gaten voor onze volgende evenementen. Binnenkort komt er weer wat leuks aan! Fijne zondag gewenst!

Op zaterdag 16 april vond ons allereerste fysieke HindYou event plaats, Mijn Hanuman Jayanti! Op deze bijzondere dag vierden wij samen met jullie Hanuman Jayanti, hebben we veel geleerd, gezongen, gegeten en gelachen. Wil je weten hoe het was en welke inzichten gedeeld werden? Lees snel verder en bekijk de foto's eronder! Opening Het event startte om 14.30 uur in Life&Changing, een prachtige zaal in Rotterdam. Het programma werd geopend met een welkomstwoord gehouden door Sunjay, onze voorzitter. Onderdeel hiervan was een kort meditatie moment en openingsmantra's om de feestelijke dag mee te starten, onder muzikale begeleiding van Mantravibes. Puja Na het welkomstwoord was het tijd voor een korte Hanuman Puja, onder leiding van pandit Dewwret Sitaldin. Hij legde op eenvoudige wijze in het Nederlands de stappen van een puja uit en liet onze srota van de dag, Sonata Gogar, deze stappen uitvoeren. Samen met de rest van de deelnemers werd Hanuman Ji aangeroepen en vereert. De zestien stappen van de korte puja werden uitgevoerd, waaronder het offeren van prashad (spijs) aan Hanuman Ji. Game Na de puja was het tijd voor een interactieve game over de Hanuman Chalisa. Denk je aan Hanuman, dan is de Hanuman Chalisa een van de bekendste teksten over hem. De Hanuman Chalisa is een lofzang bestaande uit 40 regels geweid aan Hanuman. De deelnemers werden in groepjes gedeeld en moesten een foto matchen met de juiste regel uit de Chalisa. Het derde woord uit die regel was het antwoord en tevens het wachtwoord om een speciale pagina op onze website te bereiken. Denk jij dat je antwoord kunt raden? Ga dan naar deze pagina en probeer het ook! Tussendoor werd het geofferde fruit en rooths uitgedeeld aan de deelnemers. Zo konden ze genieten van de heerlijke prashad. Na het juiste antwoord van de game te hebben gevonden, volgde een gesprek over de betekenis en wat we daaruit kunnen meenemen in ons dagelijks leven. De Hanuman Chalisa is namelijk ook een enorme bron van filosofische kennis. Er werden veel interessante inzichten gedeeld, bijvoorbeeld dat Hanuman laat zien dat kracht en kennis gepaard gaat met nederigheid en rechtvaardigheid. Wanneer nodig nam Hanuman Ji een kleine vorm van zichzelf aan en waar nodig maakte hij zich groot en sterk. Op die manier is het ook voor ons een wijze les om op het juiste moment van je te laten horen of juist op een nederige manier te handelen. Hanuman Chalisa & Ramayan Na de filosofische discussies was het tijd voor muziek en kirtans. De muziekgroep Mantravibes, onder leiding van de zanger en zangeres Diepak Ramjiawan en Karishma Datai, werden de mooiste kirtans ten gehore gebracht. Het muzikale stuk begon met het gezamenlijk zingen van de Hanuman Chalisa, waarvan de tekst en vertaling geprojecteerd werden zodat iedereen mee kon zingen. Tussendoor vond er uitleg plaats over de regels van de Hanuman Chalisa en gingen we dieper in op de onderwerpen die in de game naar voren kwamen. Na het het samen zingen van de Hanuman Chalisa zat de sfeer in de zaal er goed in. Vervolgens gingen we samen de Ramayan reciteren en zong de hele zaal enthousiast mee met de teksten. Specifiek werden de eerste drie doha’s van de Kishkinda Khanda gezongen en vertaald. In dit stukje ontmoet Hanuman voor het eerst Shri Rama en Lakshmana in het bos. Hanuman denkt dat zij spionnen zijn en vermomt zich, maar als snel beseft hij wie tegenover hem staan. In al zijn enthousiasme en liefde naar Shri Rama toe, laat hij zijn vermomming vallen en stort met devotie aan de voeten van zijn Heer. Waarna Shri Rama hem omhelsde en zijn liefde uitte richting Hanuman. Ben je benieuwd naar de tekst en vertaling van de Ramayan, lees het op deze pagina. Netwerken & napraten Het event werd afgesloten met een aarti. Daarna was het tijd om lekker wat te eten, na te praten en te netwerken. Er was veel fruit, rooth, lekkere samosa’s, cupcakes én verse Indiase pani puri’s. De hapjes hebben gesmaakt! Al met al een geslaagde middag om zo samen met andere jongeren Hanuman jayanti te vieren. Deel je ervaring Hoe vonden jullie het event? We zijn benieuwd naar de foto’s die jij hebt gemaakt van het event. Deel je beelden met ons via Instagram (@mijnhindoeisme) of e-mailadres events@mijnhindoeisme.nl Ben jij er de volgende keer ook bij? Speciale dank aan Diepak Ramjiawan, Karishma Datai, Aravinda Tedjai, Raksha Janki, Nilesh Tedjai & Pt. Dewwret Sitaldin & srota van de dag Sonata Gogar Mede mogelijk gemaakt door: Mantravibes, Pani Puri Bar, Art is well, Bloemenmala & Vaishnovi. Bekijk de foto's en video's hieronder voor een sfeerimpressie!

Dinsdag 22 maart 2022 is Sadhguru in Nederland om de beweging Conscious Planet te promoten. Onder het motto Save Soil (Red de Bodem) vormen miljoenen mensen over de hele wereld een eenheid om bewustzijn te creëren en impact te maken om de gezondheid van de toplaag van de aarde, die wij gebruiken voor onze voedsel, te verbeteren. Diverse politieke wereldleiders, bekendheden en wetenschappers scharen zich hierachter. Wij ook! Wat is Save Soil? Save Soil (Red de Bodem) is het motto waaronder de beweging Conscious Planet onder leiding van niemand minder dan Sadhguru acteert. Het doel is om bewustzijn te creëren dat de bodem ons niet meer zal kunnen voeden indien wij op dezelfde manier met de aarde blijven omgaan. We hebben het bij klimaatproblematiek over luchtvervuiling, stijging van de zeespiegel, ontbossing, aantasting van de ozonlaag, etc. Maar we missen hier de aandacht voor een groter probleem. De bodem is belangrijk voor al het leven op aarde. In de bodem leven miljarden levende wezens die de grond vruchtbaar houden. De Verenigde Naties hebben op basis van wetenschappelijk onderzoek geconcludeerd dat in 45-60 jaar er geen vruchtbare bodem meer beschikbaar is om de wereld van voedsel te voorzien. De oorzaak hiervan is dat de wijze waarop de grond bewerkt wordt ervoor zorgt dat de biodiversiteit in de bodem verdwijnt, de bodem minder leefbaar is en minder voedsel kan produceren. De bodem is voedzaam indien het organische inhoud bevat. Anders is het onvruchtbare zand. Een regenwoud heeft 70% aan organische inhoud. In de landbouw is het percentage dat nodig is voor voedselproductie, minimaal 3-6%. Helaas is het percentage vaak lager, bijvoorbeeld in India is deze momenteel 0.5%. Met bestrijdingsmiddelen proberen we de productie te maximaliseren, maar dit gaat ten koste van de organismen in de bodem. Het resultaat zal een voedingscrisis zijn waar iedereen wereldwijd tegenaan zal lopen, zowel bij de armen als de rijken . De oplossing is deze problematiek aankaarten, bewustzijn creëren bij zoveel mogelijk mensen en de bodem weer rijker maken. Lees meer over Conscious Plant op: savesoil.org en consciousplanet.org/nl Sadhguru in Nederland Sadhguru staat bekend als yogi, meditatie guru en filosofische spreker. Via zijn Youtube video's bereikt hij miljoenen mensen om uitleg te geven over yoga, meditatie, spiritualiteit maar ook over hedendaagse problematiek. Met de beweging Conscious Planet gaat hij de wereld over om iedereen bewust te maken van deze problematiek. Vanaf 20 maart is hij in Europa op tour en zal op dinsdag 22 maart in Nederland zijn met als hoofdevent een bijeenkomst in de Amsterdam RAI. Bekijk alle events in Europa op events.savesoil.cc Wat zegt het hindoeïsme? Vanuit verschillende perspectieven is het hindoeïsme verbonden met de aarde en aardse problemen. Het Hindoeïsme stimuleert de mens om de Aarde lief te hebben vanuit een moeder-kind relatie. De aarde draagt, voedt en ondersteunt ál het leven in haar schoot, waarna zij ons weer ruimhartig in haarzelf opneemt. Ook het principe van geweldloosheid (Ahimsa) geeft ons inzichten in dat elke levensvorm (waaronder de natuur) onlosmakelijk verbonden is met het Goddelijke en daarom als heilig gekenmerkt kan worden. Zodoende dient de mens goed zorg te dragen voor zijn/haar omgeving door al het leven te respecteren. Daarnaast heeft iedere actie een bepaalde consequentie, simpelweg Karma. De mens is de enige levensvorm die de vrijheid geniet om karma (handelingen) te verrichten, wat ook een grote verantwoordelijkheid met zich meedraagt. Wat wij vandaag zaaien, vormt de oogst voor de toekomst(ige generaties). Diverse geschriften bespreken Moeder Aarde (Bhoomi Mata), maar wist je dat er ook een lofgezang ter ere van Moeder Aarde is opgeschreven in de Atharva Veda: Bhoomi Sukta. Je kunt hier de Bhoomi Suktam lezen: greenmesg.org. माता भूमिः पुत्रो अहं पृथिव्याः Mata Bhoomi Putro Aham Phrithivyah De aarde is mijn moeder, ik ben haar kind Wil je meer leren over de Bhoomi Sukta, bekijk dan ook de uitleg van Sangam Talks Let Us Make It Happen!